Other formats

    TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Proceedings of of the Kohimarama Conference, Comprising Nos. 13 to 18 of the "Maori Messenger."

Ko Nga Kupu Whakamutunga a Te Kawana Ki Nga Rangatira Maori o Te Runanga Ki Kohimarama, No Te11 O Nga Ra O Akuhata, 1860

[ko te tohutoro i roto i te reo Pākehā]

Ko Nga Kupu Whakamutunga a Te Kawana Ki Nga Rangatira Maori o Te Runanga Ki Kohimarama, No Te11 O Nga Ra O Akuhata, 1860.

E aku hoa, e nga Rangatira Maori o Niu Tirani,

I tenei Runanga ka tahi ka huihui nga Rangatira Maori o ia wahi o ia wahi o Niu Tirani.

Kua whakahoutia ano e au nga kupu mo te pai o Te Kuini ki a koutou, a kua rongo koutou i te whakatumautanga o nga tikanga o te Kawenata o Waitangi, he mea whakapuaki naku i runga i te ingoa o te Kuini.

Ko etahi mea i korerotia hetia ki a koutou e etahi tangata, kua oti te whakamarama.

Kua meatia e ahau kia ata titiro koutou ki tenei mea e matea ana, ara, ko tetahi tikanga mo te whakarite whakawa kia whakahaerea tikatia ki nga kainga. Maori.

Kua hoatu hoki hei ata hurihuri marire ma koutou etahi Ture page 11 mahia e Te Matenga (tino Kai-Whakarite Whakawa tuatahi o Niu Tirani).

Kua tukua ano kia rapua e koutou tetahi tikanga mo nga tangata Maori, kia uru ki roto ki te Tekau ma rua i nga whakawakanga i te tangata Maori e whakapaea ana ki te hara kohuru.

Kua whakaaria ano ki a koutou etahi kupu mo te ata whakarite i nga rohe o nga whenua o tera iwi o tera iwi, mo te whakapumau hoki i tona wahi i tona wahi ki ia tangata ki ia tangata. Ma reira hoki pea ka atea ai nga kuraruraru e mau nei i runga i te whenua Maori.

Kua whakaaturia hoki ki a koutou te tikanga o te Ture o Ingarani mo te tukunga iho i te taonga ki nga whanaunga i ora; mo te pukapuka oha kia tuhia tikatia, kei waiho ona taonga i runga i te raruraru, hei take tau-kumekume i muri i a ia.

Kua puta atu ano ki a koutou te kupu kia whakina nuitia mai e koutou o koutou whakaaro; a kia whakakitea mai nga wahi pouri i a koutou, me kore ranei e taea te whakatika.

Kua korerotia ki a koutou nga putake i tupu ai te pakanga ki Taranaki (na koutou hoki i tono kia korerotia atu).

Na, ka tika, kia korero atu ano ahau, na Wiremu Kingi i whakatari te pakanga ki ahau, ehara i te mea hiahia naku. Ko taku e pai ai, ko te rangimarie; otira me rangimarie e takoto ana i runga i te Ture, i te noho tika, aua i nga ritenga o te patu tangata, o te kino; ko tetahi rangimarie e tika ai te noho tahi o te Pakeha o te Maori, i runga i te pai, i runga i te wehi kore, i runga i te tupato kore.

Kahore i huna ki a koutou tetahi mea e tupu ai, e ora ai te iwi Maori; page 12 a tenei hoki taku e mahara iho nei ki a koutou korero, mo te piri ki a te Kuini, e tika ana, me te atawhai ano ki nga Pakeha, i puakina nuitia e koutou, e tika ana.

A, e whakaaro ana ahau ma tenei Runanga ka tatu ai te ngakau o nga iwi e rua, ka u ai hoki te whakahoatanga.

Ko tenei ka mohio pu nei koutou inaianei ko ta te Kuini i pai ai mo ana tangata he rangimarie anake. Na ka hoki marama atu koutou ki o koutou kainga ki te whakatika i nga whakaaro he ana kitea i roto i o koutou iwi.

A, tenei ano hoki taku e tino pai ai mo koutou, ko o koutou whakaaro kia aronui ki enei mahi nunui, ko te rapu tikanga mo nga tamariki kia whakaakona paitia—ko te ngaki pai i te whenua—ko te hanga whare pai hei noho mo koutou—ko te whai tika ki nga taonga Pakeha kia riro i a koutou; ko enei hei tino whai ma koutou ana hoki atu ki o koutou iwi.

Ka hari ahau ki te tuhituhi atu ki to tatou Kuini atawhai i te korero o tenei Runanga tuatahi o tona iwi Maori e matea nuitia nei e ia, ara, te pai o te whakahaere; hei tohu hoki tenei e ata kitea ai kahore i hapa te tangata Maori o Niu Tirani i te matauranga, i te whakaaro pai. Tena ia e pai rawa ia ki tenei rongo, me tona iwi Pakeha i Ingarani, i Niu Tirani hoki.

Na, ka ata rongoatia e te Kawanatanga nga pukapuka katoa o nga korero o tenei Runanga. A, ki taku, tera e korerotia a mua ake nei e a koutou tamariki me te whakapai ano ki te korero o te whakamatauranga tuatahi ki te mahi Kawanatanga, e tino kitea e ratou.

Na, he kupu atu tenei naku ki a koutou, kua oti te whakarite tetahi Runanga penei mo te tau e haere page 13 ake nei; a ka whakauru mai te Runanga Pakeha i runga i te mahi whakatakoto tikanga e tupu ai te pai ki a koutou.

Ko te takiwa e takoto mai nei i te aroaro tae noa ki tetahi Runanga me waiho hei takiwa hurihuri marire i nga korero maha kua whakaaturia nei hei kimihanga ma koutou, kia haere rawa mai ki tera Runanga, kua pakari nga whakaaro hei Whakapuaki ma koutou, kua marama hoki he huarahi korero i runga i nga mea e hiahiatia e koutou.

Haere ra, e aku hoa! Ma te Atua koutou e tiaki, Mana hoki koutou e arahi na nga ara o te matauranga, na nga huarahi hoki o te rangimarie.