Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Ko te putake tenei i whakaae a te Kawana ki te hoko te whenua a te Teira i Waitara

Ko te putake tenei i whakaae a Te Kawana ki te hoko te whenua a Te Teira i Waitara

page break

Ko te putake tenei i whakaae a Te Kawana ki te hoko te whenua a Te Teira i Waitara.

Na Te Kawana i mea,

C. W. Richmond.

Taranaki, Maehe 1, 1860.
1.I te orokotaenga mai o te Pakeha ki Taranaki kahore he tangata Maori i Waitara. Kua peia atu a Ngatiawa e Waikato.
2.Ko ta Waikato i tukua ki te Kawanatanga riro ana i a ia he utu mo te whenua.
3.Muri iho ka hoki mai a Ngatiawa ka nohoia te whenua e ratou. Whakaaetia ana to ratou noho e te Kawanatanga.
4.No Maehe, no te tau 1859, ka tukua nuitia mai ki te Kawanatanga e etahi o taua hunga noho, to ratou wahi whenua ki Waitara.
5.Whakauaua mai ana a Wiremu Kingi, mea ana, kaua tetahi whenua i Waitara e hokona. Tena, kahore i a Wiremu te mana o te whenua na, kahore he tikanga mo tana ki kaua e hokona tetahi whenua e hara nei i a ia ake.
6.Kua puta te kupu a Te Kuini kia waiho ma nga tangata Maori anake te whakaaro mo a ratou whenua, ki te hoko atu ki a ia ranei, ki te pupuri ranei, nana ka pai ki te hoko, e pai ana, nana ka pai ki te pupuri, e pai ana. Na, kahore he kaha kianga atu ma tetahi ki nga iwi Maori, kia hokona nga whenua, kahore hoki he kaha kianga atu ma tetahi kia kaua e hokona.
7.Ko ta Wiremu Kingi he whakaikeike i tana kupu kia teitei ake ki runga i ta Te Kuini, e mea ana hoki ia, ahakoa pai te hunga nona ake te whenua ki te hoko i tona whenua, e kore e tukua e ia.
8.Na, e kore a Te Kawana e pai ki ta Wiremu Kingi kupu hei whakakahore i ta Te Kuini kun[gap — reason: damage]
9.Kua mea ano a Te Kawana, ekore e whakaaetia e ia te whenua tautohetohe kia hokona. A tenei ano tetahi, kua mea ano ia ekore ia e pai kia peke pokanoa tetahi ki te whenua, e meatia ana e te hunga nona pu ake taua whenua kia hokona. Ki te homai tetahi whenua, me he whenua e atea ana i te tautohetohe, na, kei a Te Kawana anake ano te tikanga mo te whakaae mo te whakakahore.
10.I whakaae a Te Kawana ki ta Te Teira homaitanga, [unclear: ara] ma te mea ia, kia ata kitea nona pu ake taua wahi, i a ia anake te take.
11.Kua ata kimihia mariretia to te Teira take ekenga ki taua wahi, kua kitea hoki, he tika tonu. Kahore kau he tangata i kitea he whakahe i tona take. Na, ekore a Wiremu Kingi e tukua e Te Kawana kia peke ki runga ki to Te Teira whenua, e meatia nei e ia kia hokona.
12.Kua riro i a Te Teira he utu mo te whenua. No te Kuini taua whenua i naianei.
13.Kua peke mai a Wiremu Kingi ki te pana atu i te kai ruri a te Kuini i haere atu ki te ruri i tona whenua. E kore e ahei te waiho kia penei noa iho he mahi pokanoa.
14.Kua puta ta Te Kawana kupu ki a Te Teira, [unclear: a ekore] e mahue noa i a ia, a kia rite ano. Kua riro mai te whenua te hoko, a me ruri ano ia. Ko nga hoia a te Kuini, mana e tiaki te kai ruri. Ki te peke mai ano a Wiremu Kingi, ki te aitua hoki, heoi, mana ano e kimi te he mona.
15.Ko ta Te Kawana e pai ai ko te rangimarie tonu. Kei a Wiremu Kingi te tikanga e rangimarie tonu ai, ekore ai ranei, Ki te whakamutua tana peke pokanoa ki runga ki ta tetahi tangata, ara, ki te wahi e hara nei i a ia, heoi, ka mau tonu ano te tikanga o te hoa aroha i a ia, ka tau ano te rangimarire.