Ko Te Korerotanga a Te Kawana i te 8 o nga ra o Maehe, 1859, ki Taranaki.

Katahi ka korero a Te Kawana, na Te Makarini i whakamaori, Tana korero koia tenei, kia mahara nga maori e rite tonu ana te aroha me te atawhai o Te Kuini ki ana tangata katoa, ahakoa maori, ahakoa pakeha. Rite tonu ana ona tikanga ki o nga Kawana katoa kua hoki, a ko aua tikanga tahi ano e puta i nga Kawana i muri i a ia, ara, kia tino whakatupuria he painga mo ona iwi katoa, ahakoa pakeha, ahakoa maori. Ki ana te Kawana na nga Mihanere i kawea mai nga painga o te Whakapono mo te Maori, na ratou hoki i whakamaori nga Karaipiture, otira he aroha no te Kawana ki nga Maori i me nga ai kia whakamaoritia tetahi wahi o nga Ture o Ingarangi, he taonga hoki mo ratou, ta nga maori taonga nui he pounamu, ta matou ko te whakapono ko nga ture. E hara i te mea he tohe nona kia tangohia rawatia tenei ture e nga tangata katoa, engari hei nga kainga i paingia ai e ratou aua ture he mea tika kia tangohia, kia whakanui, kia whakaritea tahitia e ratou.

Kua whakaae ke etahi o nga iwi o raro kia tangohia nga Ture pakeha hei Ture mo ratou, a kua whakaritea tetahi Kai whakawa pakeha hei ako i a ratou kia mohio ai ratou ki tenei mahi. Kei te mahi ratou i tenei mahi inaianei me te tupu haere ano to ratou matauranga, me to ratou marietanga, me to ratou rangatiratanga, me to ratou kotahitanga ko te pakeha. Ko te ingoa o tenei iwi ko Ngapuhi.

Katahi te Kawana ka ki ake erua ona kupu nunui mo nga hapu e noho ana i Taranaki, koia tenei—

Te tuatahi—Ko nga hara kino,

Te tuarua—Ko te Whenua.

E mea ana ia me korero ke mo tetahi, me korero ke mo tetahi, kaua e huihuia no te mea e takoto ke ana tetahi, e takoto ke ana tetahi.

E ki ana ko nga hapu o Taranaki e noho ana i runga i nga painga nui ake i etahi atu tangata inahoki e noho tata ana ki nga pakeha te tupu ai to ratou matauranga.

Ki te pai ratou ki te noho marie me te ngaki ano ratou i o ratou whenua, katahi ratou ka whai taonga ka tupu haere; tena ko tenei, kei te whawhai tonu ratou ki a ratou ano, me te iti haere ano ratou. Ko nga putake o a ratou ngangaretanga ko nga mea kore kore noa iho nei, ko nga whenua nei, ko nga mea ekore nei e tau hei take whawhai.

Ka mea ano Te Kawana mei konei ia i te matenga o Rawiri i a Katatore, penei kua mau ia, kua kawea ki te Kai whakawa; na, me he mea ka tukua e te Kai whakawa kia whakamatea taua tangata, ka whakaaetia kia whakamatea. Te mea i kore ai a Ihaia i whakawakia mo nga kohuru kino pouri nei, koia tenei, he rapunga utu taua he i runga i te ritenga Maori mo te kohuru o Rawiri.

Otiia, kua pahure ke enei nga he no mua hoki, ko tenei, kua atea kua rite, he takiwa marama. Inaianei e takoto ake nei, ki te poka noa tetahi tangata, ahakoa maori, ahakoa pakeha, ki te patu tangata ranei, ka mahi ranei tetahi mahi nanakia i roto i nga rohe pakeha, ka mau tena tangata, ka kawea ki te Kai whakawa, a ko te kupu o te Kai whakawa, ahakoa kupu pehea ranei, he kupu whakaora ranei, he kupu whakamate ranei, ka whakaotia taua kupu. E mea ana te Kawana ka takoto tona tikanga, katahi ka mau pu tona whakaaro mo nga tangata mahi nanakia, ekore rawa ratou e tukua kia whakakino noa i te kainga o nga pakeha, na, ko nga maori ekore e pai kia noho tahi me nga pakeha i runga ano i te rangimarietanga, erangi me haere ke atu ratou he wahi ke.

Ko te tuarua o nga kupu o Kawana ko te whenua; ki tana whakaaro, engari me hoko nga whenua takoto kau, ekore e taea te ngaki e te Maori; he mahi mohio rawa tenei, inahoki, katahi ka hira ake te pai o nga whenua e toe ana ki a ratou; otiia ekore ia e whakaae kia hokona te whenua tautohe. Ekore anohoki e tukua tetahi tangata pokanoa kia tupeke ki runga ki to te tangata whenua, ki te kahore ona wahi ki taua whenua. Ekore anohoki e hokona tetahi whenua o te tangata kahore ano ia i whakaae.