Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

[Native Councils Bill 1873. Māori]

Whakawhaititanga

Whakawhaititanga.

Whakaingoatanga.

Matua-korero.

1.Ingoa Poto.
2.Ma te Minita e mea kia taia etahi kapi o te Ture ki te reo Maori ka tukutukua haeretia.
3.Whakamaramatanga.

Wahi 1.

Whakaritenga Takiwa Me Te Whakaturanga Kaunihera Takiwa.

4.Ka whakaturia tenei Ture kia mana ana i roto i etahi takiwa e paingia ana.
5.Ma te Kawana e whakahoki e whakaneke ranei nga rohe takiwa.
6.Ma te Kawana me tana Runanga e whakarite nga wahi e mana ai nga tikanga o tenei Ture.
7.E ahei ana nga Pakeha me nga Maori e noho tahi ana te tono kia tukua tenei Ture ki runga ki a ratou.
8.Hei reira ka whakaputa he ota e te Kawana e pera ai.
9.Nga whenua kua kore he take Maori ke ki runga ka wehea atu i te takiwa.
10.Nga whenua ka kiia e mau ana he take Maori ki runga.

Whakaturanga Kaunihera ki nga Takiwa.

11.Whakaturanga Kaunihera.
12.Roa o te wa e tu ai te Kaunihera.
13.Te tikanga e tau ai te tangata hei mema mo te Kaunihera.
14.Whakaturanga Mema Kawanatanga.
15.Whakaturanga i etahi atu mema mo nga takiwa kua nohoia tahitia e te Maori me te Pakeha.

Wahi 2.

Tu O Nga Tangata Hei Pooti Me Te Whakahaeretanga Pootitanga.

16.Te tikanga e tau ai nga tangata i nga takiwa hei kai-pooti.
17.Ma te Kai-whakawa Tuturu e tuhituhi iho i nga ingoa o nga Kai-pooti ki tetahi pukapuka.
18.Tetahi atu pukapuka ingoa mo nga wahi kua kapea ki waho.
19.Me whakapiri he kapi o taua pukapuka ingoa ki etahi wahi e kitea ai.
20.Me panui e ahei ano te apiti i etahi atu ingoa ki taua rarangi ingoa.
21.Ma te Kai-whakawa Tuturu e hanga he Rouru o aua ingoa katoa.
22.Rouru kai-pooti mo nga takiwa e nohoia tahitia ana e te Pakeha me te Maori.
23.Tikanga e tau ai hei kai-pooti nga tangata o nga takiwa e nohoia tahitia ana e te Pakeha me te Maori.

Whakahaeretanga Pootitanga.

24.Ma te Minita e whakarite te ra me te kainga hei panuitanga i nga ingoa o nga tangata e meatia ana kia pootitia hei mema mo te Kaunihera.
25.Ko te Kai-whakawa Tuturu hei Apiha Kohi-pooti engari e ahei ano te Kawana ki te whakarite i tetahi atu tangata.
26.Ma te Kawana e whakarite te ra mo te pootitanga.
27.Ma te Kawana e whakatakato tikanga whakahaeretanga peotitanga aha noa atu.
page 2

Wahi 3.

Huinga O Nga Kaunihera-Ona Mahi Me Ona Mana.

28.Huinga tuatahi o te Kaunihera.
29.Pootitanga Perehitene.
30.Te mauranga o tona mahi.
31.Whakarerenga wateatanga renei o tona mahi.
32.E ahei ano he moma ki te whakarere i tana i mahi. Tikanga e kore ai e tau hei mema.
33.Pootitanga mema hou i etahi meatanga.
34.Haeretanga mai ki te Kaunihera.
35.Me riro i te nuinga nga whakaotinga Tuhi-tuhinga whakahaeretanga.
36.Huinga o te Kaunihera.
37.E ahei ano te karanga i etahi atu huinga.
38.Moni oranga mo nga Mema.
39.Utu mo te Perehitene me te ahei noa atu me tango mai i roto i nga Moni Topu o te Koroni.

Nga Mahi ma te Kaunihera.

40.Mo nga tautohetanga take whenua.
41.Kapu whakaotinga.
42.Tikanga o te kupu whakaotinga.
43.Nga tikanga me nga ritenga Maori Te whakamananga o nga tikanga Maori Nga ritenga Maori.

Nga Mana noa atu o te Kaunihera.

44.Ma te Kaunihera e hanga i etahi whakaritenga tikanga ara mo te Oranga o te Tangata Horoinga Whare paru Nuihaua Haurangitanga Tiakanga Taonga Whaka-korenga Weranga nga Kuri Paranitanga Katere Takahanga pokanoatanga a nga Katere i te kainga o te tangata Taiepa roherohenga.
45.Te wa e mana ai aua whakaritenga tikanga.
46.E ahei aua te whakatakoto whaine i roto i aua whakaritenga tikanga.
47.Me kore nga Ture o nga Kawanatanga Porowini i roto i nga takiwa Maori.