Petition of 300 Maoris of Hawke’s Bay, Wairoa, Turanga, and Taupo : presented August 14th, 1873, and ordered to be printed
Ki te Runanga nui o Niu Tireni e noho nei kei te Paremata
[ko te tohutoro i roto i te reo Māori]
page breakKi te Runanga nui o Niu Tireni e noho nei kei te Paremata.
Ko tenei Pitihana no nga tangata Maori e mau nei o matou ingoa i raro iho—e noho ana i te takiwa o Haaka Pei i Te Wairoa, Turanga, I Taupo, e whakaatu ana,—
1. |
I tenei nohoanga a te Paremata kua pahure tata nei i tapaea te pitihana a Renata Kawepo me era atu tangata o Haaka Pei a iae ana ki te 553 o nga tangata, ko nga kupu o taua Pitihana koia enei:—
|
2. | A i runga i te inoi a taua pitihana ka whakaturia tetahi Komihana e te Paremata hei ata whakataki i nga he, e toru nga marama i noho ai aua Komihana i Pepuere, i Maehe, i Aperira, a whakawakia ana nga raruraru whenua o etahi o nga tangata Maori. |
3. | A i roto i te taima i whakaritea ma nga Komihana kihai i oti te whakawa i nga he katoa koia hoki i mutu pu ai to ratou mahi a i mahue te nuinga o nga raruraru kihai i whakawakia, e whakawhetai ana matou ki te Paremata mo ta ratou whakaaro ki te whakatu i te Komihana; notemea ahakoa i mahue i etahi o nga mahi tenei ake he tini nga mea ka whakaaturina e matou ki te Paremata kia tino mohio ai ratou e hara i te mahi pokanoa te mahi whakahe a nga tangata Maori. |
4. | A ka kitea nga mahi a nga pakeha o tenei takiwa e te Paremata nga mahi reti mokete me te hoko i te whenua o nga tangata Maori. Ka kitea nga huarahi he a nga roia a nga kaiwhakamaori a ka mohiotia nga ritenga he, me nga ritenga tahae i riro ai nga whenua i te muru. |
5. | A ka kitea e te Paremata te peheatanga i riro ai te whenua hei [unclear: utu] waipiro, nama hoki ki nga Pakeha hoko toa ki nga Pakeha paparakauhe—ka kitea nga mahi a nga kaiwhakamaori na ratou anake hoki i whakamarama i nga tini pukapuka kia matou nga Maori a riro ana aua kaiwhakamaori i te moni te kukume ki te taha Pakeha anake tu ai. |
6. | A ka kitea te he i nga takiwa e tuhituhi ana o matou ingoa ki nga pukapuka a nga roia a nga kaiwhakamaori i to matou nohoanga tonutanga i te kore hoa mo matou hei arahi i a matou hei hoa whakamarama kia matou te ritenga me te tikanga o nga pukapuka i tonoa mai nei kia matou kia tuhia o matou ingoa. A ko nga mahi kino enei me nga korero teka a nga pakeha i uru nei ki te hoko whenua koiano nga tangata Maori i taea te whakapatari ki te tuhituhi i o ratou ingoa ki nga pukapuka mokete, ki nga pukapuka hoko whenua, kihai hoki i tino mohio i te ritenga me tana tukunga iho he tenei nei ano o matou taenga ki nga tino Pakeha a te Kawanatanga. Ko te mea kahore ratou i whakapuaki i tetahi kupu whakatika i a matou hore rawa matou i awhina e ratou i uru hoki ratou ki taua mahi na ratou ano i whakatakoto i nga ritenga whakawai a nga Pakeha. |
7. | He tini noa atu i enei nga mahi e toe ana kia whakawakia, a whakaae ana nga tangata Maori taihoa enei he ka whakawakia hua noa tenei ake te mahi a te Paremata, a i mea matou ka whakaturia ano tetahi atu Komihana hei whakaoti i tenei mahi, a kia whai mana ano aua Komihana ma ratou ake ano e whakawa tuturu i nga he katoa e kawea ana ki to ratou aroaro kia oti i a ratou enei mahi, a kia kaua rawa enei mahi e waiho hei take whakararuraru hei whakatupu riri ranei i te motu nei. |
Koia matou nga kai inoi nei e tono atu nei: Kia whakaturia ano tetahi atu Komihana hei whakarite i ana mahi. kia whai mana hoki taua Komihana mana ake te kupu tuturu o te whakawa o ia mahi a aua e whakaroa engari me puta tonu mai te kupu tuturu a te Komihana.