Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

[Proceedings of some conferences held by Te Aute College Students' Association, 1897-1901, 1906]

Te Ahiahi O Te Turei

Te Ahiahi O Te Turei.

No te 3 karaka ka hui ano. Ka ui a Hamiora Hei mehemea e ahei ana nga tangata noa ehara nei i te mema ki te whaikorero a ki te pooti mo runga i nga take. Ka mea a Te Wiremu kaore e taea mehemea e whakamarotia ana nga ture o Te Kotahitanga; engari ko te tikanga o nga hui e rua kua taha nei, whakangawaritia ai nga ture kia ahei te tangata ki te korero ki te pooti; ka pera ano hoki tenei.

Ka neke te hui mo te hawhe haora, ka puta nga tamariki o Te Aute ki te marae ki te powhiri i te manuhiri mai o te Pariha o Te Horo (Kahukura). Ka mutu tera ka whaikorero a Apirana Ngata, "Mo Te Kaute o Te Iwi Maori." Ka ki ia i waenganui i te tau 1858 me te tau 1896, e tata ana ki te 16.200 o te iwi Maori i ngaro atu ki te po, kaore i tiriwatia; ara e 426 tangata e mate ana i te tau kaore e tiriwatia. Ki te tuturu tena ahua, tera pea e tino ngaro te kakano Maori i roto i nga tau e 80. Kei runga anake tenei mate i te tinana, a ko nga take mate kua marama i runga i nga ripoata e tukua ana ki te Paremete e ono ara:—

1.Ko te matemate o nga tamariki kokungahunga i te tiaki kino, kaore e tupato i te paru, kaore e whangaia ki nga kai papai.
2.Ko te ngoikore o nga matua i te tukino i o ratou na tinana; ki te kai waipiro me era atu mahi.
3.Ko te tiaki kino i nga turoro, me nga mahi tohunga Maori.
4.Ko te pakoko o nga wahine i nga mahi puremu a nga tamariki wahine i te wa e takakau ana.
5.Ko te tu o te Maori i waenganui i nga tikanga e rua, i te tikanga pakeha. Kaore e pumau ki tetahi anake ki tetahi ranei.
6.Ko te moe whanaunga i ngoikore ai nga toto, kaore e nui te whanau tamariki, a ko nga tamariki e whanau ana mai kaore e pakari ka matemate.
page 11

I whaikupu a Eruera Kawhia, a Erueti Rena a Te Reweti Kohere, a Te Wiremu mo runga i enei take. I tono a Wi Pokiha kia uru ki roto i nga korero a te hui tetahi whiriwhiri mo te tikanga e pehia ai te waipiro. Ko te kai tera e mate nei te Maori, e whakatutua nei i nga rangatira, e whakatupu nei i te raruraru i waenganui i te tane i te wahine, e whakarawakore nei i te tangata Maori.

Ka hiki te hui ki te 7:30 karaka o te po.