page break

Repoata Mo Te Huihui Ki Tarewa.

Tihema 25th he ra whakamaharatanga ki te whanautanga o to tatou Ariki o Ihu Karaiti, tetahi nei ona ingoa ko te "Meri-Kirihimete."

Ano ka whakatata ki te 11 onga haora o te Awatea ka whakaeke nga tangata katoa i watea o roto i nga hapu o Te Arawa ki Tarewa, waahi o Ohinemutu, ki te whakahei ite Powhiri a ngati Tuara raua ko ngati Kea, kia haere atu ki te whakatuwheratanga oto ratou whare hou ka huaina nei ko Taharangi a taua ra.

Ko te ope maana e kawa te whare e tomo tuatahi hoki ko te ope whakamutunga ara ko te Rev. Peneti me tana Koaea (Choir) (e waha ana i ta ratou peeke huka ki tonu ite Rawiri, ite Himene) me te nui noa o te tangata. Ko te Peene ote Taone ki mua whakatangitangi haere ai ko te ope a Peneti ki muri whai haere mai ai, a tu noa ki te marae o nga hapu i whakahuatia i runga ake nei, i te roro hoki o to ratou whare ka whakatuwheratia nei.

Te kawa o tenei whare kaore i haere ite huarahi kawa whare a nga tipuna. Engari i tukua mai kia Peneti katoa te tikanga a whakatutukitia ana taua tikanga i runga ite kupu Karakia ki te Atua Nui tonu, ara peneitia me tenei ka whaiake nei:—

I tu a Rev. Peneti me ona hoa ara a te Tatana (Mahita Kura o Te Aute), a Tiatitana (Mahita Kura o Te Raukahikatea), me etahi atu, tae noa ki te Koaea, ki te takiwa ki roto o te paepaekaiawha, ko te whakaminenga ki te Marae. Ka timatatia e Peneti ki te Himene, muri iho ka Karakia ko te waahi timatatanga o te Karakia ote ata. Muri iho i tenei he Himene. Te mutunga ote Himene ko te kupu Kauwhau. Te rarangi a Peneti kei Hakai 2.7 (Ka haere mai ta nga iwi i matenui ai ka whakakiia ano hoki e Ahau tenei whare ki te Kororia page 2e ai ta Ihowa Kaharawa). I whakaatu te kai Kauwhau, kai roto i tenei rarangi kotahi e paihere ana nga take e rua o to tatou ra, ara,

(1)	Ko te whakamaharatanga ki te ra i tae mai ai ta nga iwi katoa i matenui ai, ara ki te Ra Whanau o te Karaiti.
(2)	Kote whakatuwheratanga i tenei whare.

Ahakoa kore whakapono te tangata, ia ia e tuhi reta ana ka tuhi ia i te tau. He whakamahara tena naana inga tau ote whakautanga ote Karaiti. He wawata hoki ta te ngakau tena tenei whare e waiho hei whakahaere tikanga e whai pai ai ki runga ki te iwi, e whai Kororia ai hoki te Atua.

Ka mutu nga kupu Kauwhau ka taia te wai e te ringa o Peneti ki te takiwa ki runga o te kuaha, ka iriiritia hoki tona ingoa ko "Taharangi." Ka tutuki tena ka huakina e ia te tatau o te whare, katahi ka tomo katoa ki roto o te whare (kihai i poto katoa ki roto) ka whakaotia atu te Karakia ki reira. Muringa iho ko nga kupu mihimihi.

E rua nga huarahi o te mihi. (1) He mihi kia Te Tatana raua ko Tiatitana, ara ki nga Tumuaki Whakahaere o te Kotahitanga onga tamariki o Te Aute, e whakapau nei i o raua whakaaro ratou ko etahi atu ki te kimi ite oranga mo te iwi Maori. (2) He manaaki i era atu i whakaeke mai nei ki te manaaki i te kupu Powhiri.

I te mea ka tae tonu ki te wa i whakatakotoria ai te teepu ote Kirihimete, ote hakari hoki o te Tomokanga o te Whare ka hikitia nga whai korero. Ka huhura nga tangata ki waho ka timata ko te Peene ki te whakatangitangi i ana rangi atahua, roreka ki te whakarongo atu e tenei e te taringa kuare nei.

Ka takoto e rua nga teepu ki te whare, e rua ki te marae. Katahi ka haere te mahi nei te kai. Kaore i rikarika; nga kai katoa a te Maori a te Pakeha, o uta, o te Moana, o tenei motu, o era motu, he ruarua rawa nga mea i ngaro atu. Otira ahakoa ngaro atu, kihai rawa tetahi hiahia kotahi i hoki tangi atu ki tona kainga mona kihai i rite! Ka whakaeke nga iwi ki te kai, te Pakeha te Maori. Kihai rawa i taea te kai! E whakaeke tonu ana mai nga iwi tae tauhou mai, me te takoto tonu te teepu, te ahua me te mea katahi ano ka page 3whakatakotoria atu. Kaore e kitea atu te ahua mimititanga iho o te kai!

Ka huri ake he kupu inaianei mo te taonga whare nei. I hanga nei na te Maori motuhake anake i hanga i runga ite ahua ote Whare Maori ano apiti atu ki etahi tikanga papai o enei ra.

(1)	I pokaia kia rua nga wini ki te Tuarongo o te Whare hei putanga mo nga kino ote Whare ki waho.
(2)	I papangia a raro o te Whare kia kore ai e puta ake te puahuru o te oneone.

He Whare matarahi, he whare whakairo. He nui te mahi me te taima i whakapaua i tona wai hangatanga, a he nui te whakamihi o te katoa ki te kaha o te tangata naana nei tenei whare i whakakaha i waihanga. Tetahi taonga atahua, kihai nei i he tona tuunga ki waenganui ote whenua o nga mea whakamiharo ara o Rotorua nei, no te mea kai te kite atu i tona tu i etahi mea kai runga ia ia, ka waiho ano hei mea whakamiharo ma te ngakau.

Ka mutu nga raruraru o te tina, katahi a Te Tatana raua ko Tiatitana ka whai taima ki te whakahoki i nga mihi a te tangata whenua.

He whakamihi te nuinga o a raua korero mo te whare mo te pai o te huihui, mo te kore waipiro, mo te tutukitanga hoki o te mahi na te Maori anake i hanga. I mea a Te Tatana ko tera tana tino ako ki ana tamariki o Te Aute kia kaua ratau e riro ke ma te tangata e whakamahi. Engari ka kitea iho te whakaaro me mahi e ia ake ano, kaua e whakawhirinaki ki tetahi atu. Me te whakaatu ano a Te Tatana, ko ia kua ponongatia ma te Iwi Maori. Mo tena ahua hoki, ara mo te kimi i te ora mo te iwi Maori i tae mai ai ia ki Rotorua nei. A ko enei ra ona, tae atu ki ona ra whakamutunga ka whakapaua e ia i runga i nga huarahi e mohiotia ai ia he pononga mo te iwi Maori! I korero ano ia, i whakaatu i te ahua o ana i kite ai i ona taenga mai i mua. I tenei taenga mai ona he miharo ke te mea i tae mai kia ia. Kua kore rawa he haurangi i makarokaro ai ia. I mea ano a Te Tatana "E pupuhi ana te hau mai i tetahi pito ote Whare nei puta noa i tetahi taha, e tahi ana i nga mea kino katoa o te Whare. Waihoki, kia pera ano he whakahaere ma page 4koutou kia kaha ki te whakakore atu i nga mea kino., kei mahia i roto i tenei whare. Kia waiho ko nga mea pai anake ko nga mea e whai painga ana ki te iwi. Ko ena nga tikanga hei whakahaere i roto i tenei Whare. Tera atu te nuinga o ana korero. I tu ake ano etahi. He whakamihi tonu nga korero.

Me hoki atu he kupu whakamihi ki tetahi ope Tamariki wahine kei a Tamatekapua e horoi ana i nga whare ara ite:—

(1)	Whare-kai
(2)	Ia Potini (Hei whare moenga)
(3)	Ia Tamatekapua (Whare-Runanga)

hei taunga mai mo nga manuhiri i karangatia nei e te ra o te Kotahitanga. A i te mea i ohorere rawa te tino tuturutanga o te Ra o te Hui koia i ponanatia ai. No te ata po tonu ratou ka oho ki te whakapai, a rokohanga noatia mai e nga manuhiri e mahi tonu ana. Na reira e kore e taea te whakarere noa atu tenei take, kia whakaputaina ra ano he kupu mihi kia Wena Tait raua koe Pae Thom mo to raua kaha, tae atu ki o raua hoa wahine, ki te whakapai i te Marae mo te Hui o te Kotahitanga o Te Aute.