| 153. | Me tahuri te Kai-wakihineita mo te Katoa o ia takiwa wakihineihana hei mahi mana me noho ia ki te teihana wakihineihana i roto i taua takiwa a nga wa e whakaritea ana ki te wakihineita i nga page 58.gif) tangata katoa kaore ano i oti tika te wakihineita e tae atu ana ki teira e hoatu ana ranei ki reira kia wakihineitatia, rae te tirotiro hold i te tupunga haeretanga o te wakihineihana i roto i nga tangata i wakihineitatia peratia. |
| 154. | Ka ata panuitia atu ki te katoa te wahi kei reira nei te tei-hana wakihineihana, me nga wa e noho ai te Kai-wakihineita o te Katoa ki reira mo tana wakihineitatanga me taua tirotirohanga, i runga i nga huarahi tera e whakahaua e te Kawana i ia wa i ia wa. |
| 155. | I ia keehi mehemea ka rehitatia te whanautanga o tetahi tamaiti e te Kai-rehita i roto i tetahi takiwa wakihineihana ka pa nga tikanga e whai ake nei:—
| (a.) | Mehemea i te wa i rehitatia ai te tamaiti kaore ano i wakihineitatia, me tuku atu e te Kai-rehita ki te matua ki te kai-tiaki ranei o te tamaiti i roto i nga ra e whitu i muri atu o te ra i rehitatia ai he panui wakihineihana e whakahau ana kia ata wakihineitatia te tamaiti i runga i nga tikanga o tenei Wahi o tenei Ture, e whakahua ana hoki i nga wa me nga teihana ka noho nei te Kai-wakihineita o te Katoa ki reira hei mahi i te apareihana (operation). |
| (b.) | Ko taua panui hei te poama nama (3) i te Kupu Apiti Tuatoru ki tenei Ture. |
| (c.) | Ki ia panui pera me whakapiri atu he kape o nga poama nama (4) tae atu ki (6) i te Kupu Apiti Tuatoru ki tenei Ture; a me tahuri te matua te kai-tiaki ranei i hoatu ai ki a ia te panui hei mahi mana me hoatu e ia aua kape ki te Kai-wakihineita ki te takuta (medical practitioner) ranei i hoatu ai ki a ia te tamaiti kia wakihineitatia. |
|
| 156. | Ko te matua, te kai-tiaki ranei o ia tamaiti i whanau ki Niu Tireni, mehemea ko te matua i roto i nga marama tekau ma rua i muri atu i te whanautanga o te tamaiti, a mehemea ko te kai-tiaki i roto i nga marama tekau ma rua i muri atu o tona tuunga hei kai-tiaki, me hoatu i te tamaiti kia wakihineitatia e te Kai-wakihineita o te Katoa e tetahi takuta (medical practitioner) ranei i runga i nga huarahi a i raro ano hoki i nga tikanga me nga ritenga e mau ake nei i raro. |
| 157. | Mehemea ma te Kai-wakihineita o te Katoa e mahi te wakihineitatanga ka pa nga tikanga e whai ake nei:—
| (a.) | Hei te ra, a i roto hoki i nga haora i whakaritea hei nohoanga mo te Kai-wakihineita o te Katoa, ma te matua ma te kai-tiaki ranei e whakahau kia mauria atu te tamaiti ki te Kai-wakihineita o te Katoa ki te teihana wakihineihana o te takiwa wakihineihana kei reira nei te tamaiti e noho ana, me te Kai-wakihineita o te Katoa, mehemea ki tana mahara e tika ana te ahua o te tamaiti e oti tika ai te wakihineita, a ka taea tikatia te apareihana, me tahuri tonu a tona wa hohoro tika e taea ai ki te mahi i te apareihana (operation). |
| (b.) | Mehemea ka ata mahia te apareihana, hei te whitu o nga ra i muri atu, a i waenganui hoki i te tekau ma tahi o nga haora i te awatea me te toru o nga haora i te ahiahi, me whakahau e te matua e te kai-tiaki ranei o te tamaiti kia mauria atu ano te tamaiti ki te Kai-wakihineita o te Katoa ki taua teihana wakihineihana nei ano kia tirotirohia e ia kia mohiotia ai te tutukitanga o te apareihana.page 59.gif) |
| (c.) | Mehemea i runga i taua tirotirohanga ka kitea e te Kai-wakihi-neita o te Katoa kaore i tutuki tika te apareihana tuatahi, rnehemea ki tana mahara e tika ana te ahua o taua tamaiti kia wakihineitatia, a ka taea te mahi tika i te apareihana, me mahi ano e ia te apareihana a tona wa hohoro tika e taea ai. |
| (d.) | Ko nga tikanga o nga rarangi mutunga e rua i runga ake nei e pa ana mo te apareihana tuatahi ka pa, mutatis mutandis, ki te apareihana tuarua me ia apareihana me ia tirotirohanga o muri atu kia tutuki ra ano te wakihineihana kia marama ra ano ranei te Kai-wakihineita o te Katoa kaore taua tama iti e taea te wakihineita kia tutuki tika. |
|
| 158. | Mehemea ma tetahi Kai-wakihineita o te Katoa ma tetah takuta (medical practitioner) ranei e mahi te wakihineitatanga, ka pa nga tikanga e whai ake nei:—
| (a.) | Mehemea ki te whakaaro a te Kai-wakihineita a te takuta (medical practitioner) ranei kaore i te tika te ahua o te tamaiti e taea ai te wakihineita kia tutuki tika, ranei i runga i te ahua o te whare kei reira nei te tamaiti e noho ana, i runga ranei i te takotoranga o tetahi mate infectious disease i roto i taua takiwa i mua tata ake nei, kaore e taea te wakihineita tika i taua tamaiti, hei reira hei riiwhi mo te mahinga i te apareihana (operation) me hoatu e ia he tiwhikete whakanuku i raro i tona ringa ki te matua ki te kai-tiaki ranei i runga i te poama nama (4) i te Kupu Apiti Tuatoru ki tenei Ture. |
| (b.) | Ko te wa o te whakanukuhanga e whakahuatia ana i roto i te tiwhikete kaua e neke atu i te rua marama i muri atu i te ra o te tiwhikete; engari i nga wa katoa i mua atu i te paunga o taua wa ka ahei kia whakaputaina atu tetahi tiwhikete atu ano mo tetahi wa kaua e neke atu i te rua marama, a ka ahei te whakaputa atu he tiwhikete i ia wa i ia wa e maharatia ana e te Kai-wakihineita o te Katoa e te takuta: anei e tika ana, i runga i te whakaaro atu ki nga ahuatanga o taua keehi. |
| (c.) | Ko taua tiwhikete ka tino rite hei karo (sufficient defence) i ia whakawakanga mo te korenga i whakaritea tetahi o nga tikanga o tenei Wahi o tenei Ture mo te taha ki te wakihineitatanga o te tamaiti i roto i te wa o te whakanukuhanga. |
| (d.) | Mehemea ki te whakaaro a te Kai-wakihineita o te Katoa a te takuta (medical practitioner) ranei tera tetahi tamaiti kua toru nei ana wakihineitatanga kaore e taea te wakihineita kia tutuki tika, tera ranei tetahi tamaiti kua tonoa mai ki a ia kia wakihineitatia e ia kua paangia e te mate small-pox i mua atu, hei reira hei riiwhi mo tana mahinga i te apareihana (operation) me hoatu e ia ki te matua ki te kai-tiaki ranei he tiwhikete whakawatea i raro i tona ringa i runga i te poama nama (5) i te Kupu Apiti Tuatoru ki tenei Ture, a i muri atu i tera e kore e whakahaua te matua te kai-tiaki ranei kia tukua taua tamaiti kia wakihineitatia. |
| (e.) | I ia keehi mehemea e hoatu ana e te Kai-wakihineita o te Katoa e te takuta (medical practitioner) ranei he tiwhikete whaka-nuku he tiwhikete whakawatea ranei, me tahuri ia, i roto i nga ra e rua tekau ma tahi i muri atu o te tirotirohanga i page 60.gif) whakaputaina ai taua tiwhikete, ki te tuku atu i te kape o taua tiwhikete ki te Kai-tirotiro Wakihineihana o te takiwa kei reira nei e noho ana te tamaiti e whakaingoatia ana i roto i te tiwhikete. |
|
| 159. | I ia keehi mehemea kua tutuki tika i te Kai-wakihineita o te Katoa te mahi i te wakihineitatanga, me tahuri ia, a te wa tonu e mohio ai ia kua tutuki tika te wakihineihana, a i roto ano hoki i nga ra e rua tekau ma tahi i muri atu i te apareihana (operation), ki te tuku atu ki te Kai-tirotiro Wakihineihana o te takiwa wakihineihana i mahia ai taua apareihana i tetahi tiwhikete wakihineihana i raro i tona ringa i runga i te poama nama (6) i te Kupu Apiti Tuatoru ki tenei Ture, a me hoatu ano me tuku atu ranei e ia he kape o taua mea ki te matua ki te kai-tiaki ranei o te tamaiti mehemea e hiahiatia ana. |
| 160. |
| (1.) | I ia keehi mehemea kua tutuki tika i tetahi takuta (medical practitioner) te mahi i te wakihineitatanga, me tahuri ia, a te wa tonu e mohio ai ia kua tutuki tika te wakihineihana, a i roto ano hoki i nga ra e rua tekau ma tahi a muri atu i te apareihana, ki te hoatu ki te matua ki te kai-tiaki ranei o te tamaiti he tiwhikete wakihineihana i raro i tona ringa i runga i te poama nama (6) i te Kupu Apiti Tuatoru ki tenei Ture. |
| (2.) | I roto i nga ra tekau ma wha i muri atu i te taenga atu o taua tiwhikete ki a ia i te takuta (medical practitioner) me tahuri te matua te kai-tiaki ranei ki te tuku atu i taua mea ki te Kai-tirotiro Wakihineihana o te takiwa wakihineihana i mahia ai te apareihana. |
|
| 161. | I ia keehi mehemea tetahi tangata ki te titiro iho kaore e hoki iho ana i te tekau ma wha ona tau ka tuku atu i a ia ki tetahi tei-hana wakihineihana kia wakihineitatia, kia wakihineitatia ano ranei e tetahi Kai-wakihineita o te Katoa ka pa nga tikanga e whai ake nei:—
| (a.) | Mehemea ki tana whakaaro ka taea tikatia te apareihana (operation) te mahi, me mahi e te Kai-wakihineita o te Katoa te apareihana a tona wa hohoro tika e taea ai. |
| (b.) | Mehemea ka oti te apareihana (operation) te mahi, me tae atu ano te tangata i apareitatia ki taua wahi a te whitu o nga ra i muri atu, a tera atu ra ranei tera e whakahaua e te Kai-wakihineita o te Katoa, kia marama ai te Kai-wakihineita o te Katoa i runga i te tirotirohanga ki te ahua o te tutuki-tanga o te apareihana. |
| (c.) | I muri o taua tirotirohanga, mehemea ka tonoa atu e te tangata i apareihanatia, me hoatu e te Kai-wakihineita o te Katoa ki a ia he tiwhikete o te tutukitanga o te apareihana (operation). |
| (d.) | Ko taua tiwhikete hei te poama nama (7) i roto i te Kupu Apiti Tuatoru ki tenei Ture. |
| (e.) | Mehemea ka hapa i taua tangata te haere ka kore ranei ia e haere a te wa a ki te wahi hoki i whakaritea mo taua tirotirohanga, ka kore ranei e tuku i te Kai-wakihineita o te Katoa kia mahi ana i te tirotirohanga, ka tau mana e utu mo te apareihana he whii kia rima hereni, a ko taua moni ka tau hei utunga atu ki—a ka ahei te tono atu kia utua ki a ia e—te Kai-tirotiro Wakihineihana o te takiwa wakihineihana, ano he nama e takoto ana hei utunga ki te Karauna.page 61.gif) |
| (f.) | Ko taua moni whii, ina utua ina riro mai ranei i runga i te tono, me utu atu ki roto ki te Kaute a te Katoa (Public Account) hei wahi mo te Consolidated Fund. |
|
| 162. |
A te wa tuatahi e taea ai i muri atu i te tukunga o tetahi tangata kia tomo atu hei tangata noho i roto i tetahi reformatory, refuge, industrial school, charitable institution, atairama porangi (lunatic asylum) i tetahi atu wahi (establishment) ranei mo nga rawakore mo nga turoro ranei, i tetahi whareherehere ranei, ko te mahita (master) ko tera atu tangata ranei e tiaki ana i taua wahi (establishment) me te kiipa me te Rangatira (Gaoler) ranei o taua whareherehere me whakahau i taua, tangata e noho ana i roto—a ma taua wahi (establishment), whareherehere ranei e utu—kia wakihineitatia e tetahi Kai-wakihineita o te Katoa:
Engari ko te wakihineitatanga i raro i tenei tekiona e kore e aki-akina kia mahia i tetahi o enei keehi e whai ake nei:—
| (a.) | Mehemea te tangata e noho ana i roto e whakaatu ana i tetahi tohu tika kua wakihineitatia tikatia ia i roto i nga tau e rima i mua tonu ake, kaore ranei ia e taea te wakihineita kia tutuki tika; ranei |
| (b.) | Mehemea te tangata noho i roto ki te whakaaro o tetahi takuta (medical practitioner) kaore e taea te apareitatia kei pa he mate ki taua tangata; ranei |
| (c.) |
Mehemea he tangata noho i roto i tetahi hohipera, tairama porangi ranei, e mahara ana te takuta (medical practitioner) o taua wahi (institution) kaore e tika kia apareitatia ahakoa i runga i tewhea ahua take:
Engari ka ahei ano te Kawana i ia wa i ia wa i runga i te Panui ki te whakahua i nga tau o te kaumatuanga o te tangata e kore ai e aki-akina a muri atu kia wakihineitatia i raro i tenei tekiona.
|
|
| 163. |
| (1.) | Me tahuri rawa te matua te kai-tiaki ranei o ia tamaiti kura kaore ano i wakihineitatia e haere ana ki tetahi kura o te katoa ki te whakahau i taua tamaiti kia wakihineitatia i runga i nga huarahi kua whakatakotoria i runga ake nei e tenei Wahi o tenei Ture. |
| (2.) | Mo runga i nga tikanga o tenei tekiona "kura o te katoa" tona tikanga he kura mo te katoa i raro i nga tikanga o te "Education Act, 1908," a e uru ana hoki ki taua kupu era atu kura katoa e whangaia katoatia ana tetahi wahi ranei ona e whangaia ana i roto o etahi karaati mo te katoa, karati whakahaere takiwa ranei, reiti, moni (funds), enataumeta (endowments) ranei. |
|
| 164. | Mo runga i nga tikanga katoa o nga tekiona mutunga e rua i runga ake nei ka pa, mutatis mutandis, nga tikanga o tenei Wahi o tenei Ture e pa ana mo nga tiwhikete whakanuku, whakawatea, wakihineihana, tutukitanga hoki. |
.jpg)
tangata katoa kaore ano i oti tika te wakihineita e tae atu ana ki teira e hoatu ana ranei ki reira kia wakihineitatia, rae te tirotiro hold i te tupunga haeretanga o te wakihineihana i roto i nga tangata i wakihineitatia peratia.
