Ki te mea kua whakaatu atu nga kai-tiaki nga hunga ranei o te karaati e ora ana, era atu kaiwhakakapi kaiwhakarite ranei, e kai tiaki ana i taua wa, i tetahi whenua kua karaatiti kia ratou i runga i te tikanga tiaki mo etahi atu Maori kia pupuri i aua whenua kia kaua e hokona, e riihitia, e tukua whakareretia e moketetia ranei, ka whakaatu atu ranei a muri ake nei ki te Kawana to ratou whakaaetanga kia tukuna tetahi wahi o aua whenua, kaua e neke atu i te tekau eka, hei turanga kura i raro i nga ritenga o "Te Ture Turanga Kura Maori, 1880," ka ahei te Kawana, i runga i te panui ki roto ki te Gazette me te Kahiti ki te whakaatu i tana whakaaetanga kia tukua peratia tetahi whenua.

A mai ano i te ra i panuitia ai, ko taua whenua, ahakoa pewhea nga here i roto i te karaati, ka whakapumautia rawatia ki a te Kuini, me ona uri, me ona kaiwhakakapi, hei turanga kura anake, kaua ia mo tetahi atu mahi.

Mehemea ka tukuna kua tukuna ranei tetahi whenua e etahi Maori i raro i nga tikanga o "Te Ture Turanga Whare Kura, 1880," e nga kai-tiaki ranei mo etahi Maori i raro i nga tikanga o tenei Ture, hei turanga whare kura, pera me tera kua whakahuatia ake nei, a ka hiahiatia pea kia whakahaerea taua whenua mo nga mahi o nga kura mo te katoa, i raro i "Te Ture Kura, 1877," kei te taenga atu o te kupu whakaae a nga tangata na ratou i hoatu taua whenua i te tua-tahi, a o ratou kaiwhakakapi ranei, te kupu whakaae ranei a nga kai-page 2tiaki o taua wa mo nga Maori na ratou ra i tuku taua whenua i te tuatahi, kia whakawhitia taua whenua mo taua tu mahi (ara mo nga mahi o nga kura mo te katoa) kei reira me panui ki te Gazette me te Kahiti kia mohiotia ai taua whakaaetanga.

A ka timata atu i te ra i panuitia peratia ai te pumautanga o taua whenua ki te Poari o nga Kura o te takiwa e takoto ra te whenua mo nga mahi whakahaere kura.

Me utu e taua Poari o nga Kura, tetahi moni o roto i a ratou moni, ki aua Maori, ki o ratou kaiwhakarite, ki aua kaitiaki ranei, i runga i te tohutohu atu a te Kawana hei utu mo taua whenua, erangi kaua e nuku atu i te utu kua whakaritea he utu tika mo taua whenua i tona ahua takoto kau, kaua e apiti atu nga whakapainga nga whare mahinga ranei e tu ana i runga; ko taua utu me whiriwhiri e tetahi tangata e whakaturia ana e te Kawana, mo taua mahi.

Ka ahei te Kawana i ia wa i ia wa ki te whakatu i tetahi tangata tika hei whiriwhiri i te whakaaetanga o nga Maori, o ratou kai whakarite, kaitiaki ranei i taua wa, kia tukua tetahi whenua pera hei turanga kura i raro i nga ritenga o "Te Ture Turanga Kura Maori, 1880," kia whakawhitia ranei tetahi whenua kua oti te tuku pera hei meatanga mo nga mahi kura i raro i "Te Ture Kura 1877."

Ma taua tangata e whiriwhiri nga ritenga e pa ana ki aua take, i tetahi kainga e ahua tata ana ki taua whenua i te mea kua panuitia tetahi whakaaturanga i roto i te Kahiti me tetahi nupepa o taua takiwa; a ko te ripoata a taua tangata mehemea ka whakaaetia e te Kawana, ka kiia he tohu pono tera mo taua whakaaetanga.

Kua whakamana i konei te Kaitiaki mo Te Katoa hui atu ki nga mana i whakataua ki a ia e te Ture Whakanohonoho Rahui o te Tai Hauauru, i runga i te tono a te Minita mo nga Kura, ki te hoko ki te Kawana ki te Poari Kura ranei o te takiwa, tetahi wahi o tetahi rahui i roto i te takiwa e tu ana ia hei kaiwhakahaere, ahakoa i hanga aua rahui i runga i etahi tikanga here kahore ranei, a e hia hiatia ana hei turanga kura, hei whenua takaro ranei, me whai-mana hold ki te whakaoti i te pukapuka tuku o aua whenua ki taua Poari.

Ko nga moni utu o aua whenua me utu ki nga tangata no ratou te whenua e puritia ra i runga i te tikanga tiaki, a kei te Kaitiaki mo te katoa te tikanga o te nui o nga moni ma ia tangata.

Ko nga mana e mau nei i konei me kaua e whakahaerea kia kotahi ra ano marama e panuitia ana i roto i te Kahiti te whakaatu atu e hiahiatia ana kia hokona, a ki te puta tetahi whakahe a tetahi tangata whai take, ma tetahi Tiati o te Kooti Whenua Maori e whiriwhiri taua whakahe, a ka whai mana hoki ia ki te whakatau me pehea nga tikanga e hokona ai taua whenua, a me kaua e neke ake i te kotahi tekau eka nga eka e hokona ana mo te kura kotahi. Erangi e kore e taea te hoko tetahi whenua mehemea ka whakahe te nuinga o nga Maori whai take i te whiriwhiringa a te Tiati.

Kaua e hokona tetahi wahi o tetahi rahui e riihitia ana, kia matua whakaae ra ano te tangata e riihi ana i taua wa, a ka tika ano hoki kia utua he moni ki a ia mo taua paanga ona i roto i taua riihi, me whakahoki iho ranei nga moni reti i whakaaetia i waenganui i a raua me te Kaitiaki mo te Katoa.

Ka ahei te Kairehita Whenua Takiwa i runga i te whakaotinga o page 3tetahi pukapuka tuku pera me tera kua kiia ake nei, i te tukunga atu kia rehitatia taua tuku, ki te whakakore i tetahi taha o te riihi o te whenua i uru ki te hoko, a i tona rongonga ki te Kaitiaki mo te Katoa, me tuhituhi ki runga i te pukapuka riihi te whakahokinga iho o nga moni o te riihi e meatia ana kia utua a muri iho, a ko taua whakakorenga i tetahi taha o te riihi ka kiia he whakakorenga o te riihi mo te wahi i hokona ra hei turanga kura hei whenua takaro ranei.